دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته معماری
تفسیر معماری قدسی در مساجد امام و شیخ لطف الله اصفهان و بررسی نتایج آن
*آپدیت شد!
ضمیمه شدن مقاله تجلی گاه معماری قدسی بصورت رایگان:)
چکیده:
معماری فراتر از امری فناورانه ، تمامیت حضور انسان در جهان را معنا می کند; بنابراین امر قدسی به عنوان اساسی ترین ویژگی حضور انسان در جهان ، نسبتی ضروری با معماری دارد. این نسبت از سویی با معابد و از سوی دیگر با نیایش و آیین های دینی برقرار می شود. بنابر این میان معماری معابد و قدسیت آنها نسبتی برقرار است.و چرا بناهایی مذهبی که در گذشته ساخته شده اند قابلیت این دارند که آدمی را با مسائل معنوی درگیر کنند، اما بناهایی که امروز ساخته می شوند کمتر از این ویژگی برخوردارند.اما این پرسش وجود دارد که آنچه موجب تجلی امر قدسی در یک مکان می شود تا چه اندازه به معماری آن بستگی دارد.
معماری قدسی، از دیرباز، عالی ترین بستر تکامل و تعالی روحی آدمیان بوده است. اوج اعتلا و شکوفایی هنر معماری مقدس اسلامی را می توان در ساحت مساجد جستجو کرد؛ در این بین به نظر می رسد مساجدی که در دوران طلایی قدرت معنوی، مالی و سیاسی شیعیان در این سرزمین شکل گرفته اند، واجد هویت معنوی ویژه ای بوده اند؛ از این رو این نوشتار بر آن است تا با بررسی دو شاهکار هنر و معماری اسلامی و شیعی این سرزمین، یعنی مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله اصفهان، به بازشناخت اصول قدسی حاکم بر طراحی مساجد شیعی بپردازد. به منظور انجام این مهم، از روش های تحقیق توصیفی - تحلیلی و تطبیقی و شیوه های تحقیق مرور متون، منابع و اسناد تصویری، بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، معرفی انگاره های وحدت و یگانگی، هم آوایی با طبیعت، ابداع و نوآوری و حضور نقوش و اشکال هندسی، به عنوان انگاره های قدسی حاکم بر طراحی مساجد شیعی و ارائه پیشنهادهای طراحی مساجد امروزی بر پایه ی این انگاره ها خواهد بود.
کلید واژه ها:
هویت معنوی
معماری قدسی
انگاره های قدسی
معماری مسجد شیعی
مقدمه
هنر، ترسم جمال و زیبایی و گریز از گفتمانی عینی و محسوس است؛ ضرباهنگی است متناسب؛ پدیده ای است انسانی که با ترجمانی پویا و معنوی، بستر تجلی، عظمت، زیبایی و جمال خداوندگار را فراهم می آورد. این پدیده امانتی است الهی که به واسطه ی وسعت کشف و ادراک هنرمندی متعالی، خلاق و آگاه در قالب کلمات، اصوات، صور و ساختارهای فیزیکی بدیع و خلاق متجلی می شود؛ اما معماری به مثابه ملموس ترین و محسوس ترین بخش از این پدیده ی والا، از دیرباز، بستر تبلور اندیشه های متعالی انسان، تجلی گاه احساسات ناب بشری و خاستگاه تحقق کمالات آدمیان بوده است.
معماری، خلق فضایی است پویا، ملموس و قابل درک که با بیان نغز و ظریف هنرمندی وارسته به منصه ی طهور رسیده، از این رهگذر همواره معرف هویتی ویژه برای آدمیان بوده است؛ درحقیقت معماری ای که حجاب از رخسار حقایق و رازهای هستی بر می دارد و با تلاش و تکاپو، رخت از دیار غربت و بیگانگی بر می بندد، از دامان خاک سر به افلاک می گشاید و آدمی را با خود رهسپار سفری روحانی می کند، تنها در تاروپود بیانی مقدس متجلی می شود. معماری قدسی، به عنوان مصداقی بارز از تجلی این اندیشه های ماورایی در ساحتی نفسانی، به بهترین وجه در لایه های ادراکی معماری و هنر مسلمانان متبلور گشته است.
معماری اسلامی نیز به مثابه نمودی آشکار از این بیان و هنر مقدس، در ساحت عناصر و ساختارهای فیزیکی به منصه ی ظهور رسیده است؛ در این میان، آثار معماری مسجد، سرآمد این عناصر و ساختارهای فیزیکی معماری اسلامی است که بیش از هر عنصر کالبدی دیگری، آدمی را رهسپار سفر روحانی قربت می سازند. مسجد نمودی برجسته و آشکار از هنر در ساحتی متبرک و مقدس است و از دیرباز نیز بسترساز رویدادهای تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است.
به نظر می رسد آنچه امروزه سبب ساز کاهش انگیزه ی حضور آدمیان دراین بستر مقدس و متبرک است، غفلت طراحان و سازندگان امروزی از پیوند ناگسستنی انسان با مقدسات، فرهنگ و سنت به مثابه برجسته ترین عناصر هویت بخش بشری است. تسامح و بی توجهی، موجب گشته تا مساجد که روزگاری تبلوری مقدس و آشکار از فضایی مذهبی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بودند، کم کم نقش حیاتی شان را از دست بدهند و لایه های معرفتی و معنوی شان در غباری از غفلت و ناآگاهی مدفون گردد.
فهرست مطالب
تفسیر معماری قدسی در مساجد امام و شیخ لطف الله اصفهان و بررسی نتایج آن 1
چکیده 2
کلید واژه ها: 3
مقدمه 3
1. هویت 6
جدول شماره 1:تعاریف و مفاهیم مرتبط با هویت در تفکر اسلامی و تفکرمعاصر غرب 7
2. هویت معنوی 12
3. معماری قدسی 16
4. معماری قدسی شیعی 19
مسجد امام اصفهان 20
مسجد شیخ لطف الله اصفهان 21
جدول شماره 2:مقایسه تطبیقی مساجد شاخص معرفی شده، به منظور دستیابی به اصول مشترک در طراحی آنها 23
5. تدقیق انگاره های معماری قدسی شیعی 25
وحدت 25
هم آوایی با طبیعت 26
رازگونگی 27
جدول شماره 3:چگونگی تجلی انگاره های قدسی در عناصر نمادین مساجد 28
نتیجه 29
پی نوشت ها : 33
منابع تحقیق : 34
قیمت: 42٬000 تومان
قیمت: 125٬000 تومان
قیمت: 75٬000 تومان